BESLENME PSİKOLOJİSİ-DUYGUSAL AÇLIK

Esra TANRIVERDİ 11 Mar 2024

Esra TANRIVERDİ
Tüm Yazıları
Psikolojik, yani duygusal açlıktan kurtulmanın en önemli anahtarı farkındalıktır. Peki yeme dürtünüzün psikolojik olduğunu hissediyorsanız, bu durumla başa çıkmak için neler yapabilirsiniz?

Sevgili okuyucularım,

Çoğu zaman, bedeniniz beslenme ihtiyacı duymasa bile kendinizi aç hissederek çatal kaşığa sarıldığınız oluyor mu?

Az önce yedim şimdi yine acıktım duygusunu yaşıyor musunuz?

Ben asla kilo veremiyorum sürekli yiyesim var, dediğiniz? 

Öyleyse siz hala açsınız, duygusal aç! 

İçinden çıkamadığımız durumlarda yiyerek içini doldurmaya çalıştığımız; kendimizi yiyerek açlık içgüdüsünden kurtarmaya çalıştığımız durum duygusal açlık. Yani yemek yeme dürtümüz sadece karnımızı doyurmakla ilişkili değil. Mutsuz, stresli veya çok heyecanlı olduğumuz zamanlarda da elimiz sık sık bir şeyler atıştırmaya gidebiliyor.

Duygusal açlık yemek yiyerek sorunları çözme yolu. Yani duygusal açlıkta, sevginin yerini yiyeceğin alması. Çocukluk döneminde temel duygusal ihtiyaçların doyurulamamasından kaynaklanan boşluğu yiyecekle doyurma çabası. Bu çaba hemen herkeste var. Doyurulmamış çocukluk ihtiyaçları, bastırılmış duygular, gizlenen duygular... Kaçımız bilinçli ebeveynler tarafından yetiştirildik ki? 

Duygusal açlığı doyurma ihtiyacı kilo verememenin en önemli nedeni. Endişeli olduğumuzda kendimizi yemekle “uyuştururuz.” Haz duyarız, bu duygu bir nevi beyinde dopamin salgısını artırır ve geçici olarak kendimizi iyi hissederiz. Ama daha sonra gereksiz yere yediğimiz için suçluluk duyarız.

Yemek, insan hayatında sadece fizyolojik bir ihtiyaç değil, aynı zamanda duygusal bir bağlantı noktası. Acıkma hissi sadece mideyi değil, aynı zamanda duygusal durumu da etkiler. Örneğin, biri sıkıntı içinde olduğunda veya kendini yalnız hissettiğinizde ani bir istekle yiyecek ararsınız. Bu durumda, yemek yeme eylemi, aslında bir tür duygusal rahatlama veya kaçış aracıdır. Ancak çok yemek yemenin yarattığı iyi duygular genellikle kısa süreli ve sonuçta kilo aldırdığı için mutsuzluk, stres ve pişmanlığı da beraberinde getirir.

Fizyolojik açlık mide tarafından beyne yemek yeme sinyalleri gönderildiğinde hissedilir. Bazı belirtileri midede kazınma hissi, gürültü ve hafif baş dönmesidir. Psikolojik açlıkta ise bu belirtiler yoktur. Bu durumda genelde tercih edilen besinler sağlıklı besinler değil, yağ ve şeker oranı yüksek olan besinlerdir.

Psikolojik, yani duygusal açlıktan kurtulmanın en önemli anahtarı farkındalıktır. Peki yeme dürtünüzün psikolojik olduğunu hissediyorsanız, bu durumla başa çıkmak için neler yapabilirsiniz?

Yeme dürtüsünün arkasındaki duygusal nedenleri bulmak. Bu dürtüler genellikle stres, endişe, depresyon veya düşük benlik saygısı gibi duygusal faktörlerden kaynaklanabilirsiniz. 

Yeme alışkanlıklarınızı ve tetikleyici durumları belirleyerek farkındalık geliştirmek önemli.

Yeme dürtüsünü yönetmek için sağlıklı atıştırmalıklar veya meşgul edici aktiviteler bulabilirsiniz.

Yeme alışkanlıklarınızı olumlu yönde değiştirecek ve daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek için uzman bir diyetisyenden de destek alabilirsiniz.

Bir terapist ile çalışarak bu duygusal nedenleri anlamak ve bu duygularla daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmak için stratejiler geliştirebilirsiniz.

Bu hafta Zoomya Tv "Psikoloji Notları" adlı programımızda, beslenme psikolojisi üzerine derinlemesine bir sohbet gerçekleştireceğiz. 'Yine çok yedim' temalı bu bölümde, bir diyetisyen konuğumuzla, yeme alışkanlıklarımızın psikolojik temellerini ele alacağız. Danışanlarımızdan gelen talepler doğrultusunda Zoomya Tv'de salı akşamı saat 22.00 de yayınlanacak programımız, beslenme psikolojisi ve duygusal açlık konusunu önemseyen herkes için bilgilendirici olacak.