İklim eylemi ve sürdürülebilirlik, azalan kaynaklar, talebin hem nitel hem nicel olarak artışı, ticareti her alanda yeniliyor. Kaçınılmaz bir yeşil dönüşüm süreci içindeyiz. Daha önce, uluslararası ticaretin en önemli doktrinlerinden biri; ‘Karşılaştırmalı Üstünlükler’ teorisinin yeni anlayışını aktarmıştım. Artık, ülkeler, daha az maliyet değil, daha yeşil üretim ile rekabet gücü sağlayacak. Bunu gerçekleştirecek ilk dönüşüm alanının KOBİ’ler olacağı görülüyor.  

“Yeşil dönüşümü gerçekleştirecek olan KOBİ’lerdir” sözü bu fikirden doğuyor. 

KOBİ nedir? Türkiye'de, mevcut tanıma göre; çalışan sayısı azami 250, yıllık cirosu azami 500 milyon ₺ olan; mikro, küçük ve orta ölçekte işletmeler, KOBİ olarak tanımlanır. Bu tanım AB, ABD ve diğer ülkelerde farklılaşıyor. Değişmeyen tek şey, KOBİ’lerin gerek Türkiye’de gerekse dünyada, ekonomilerin can damarı olduğudur. 

• AB’de her 100 işletmeden 99’u (24 milyon işletme) KOBİ. Toplam istihdamın üçte ikisi (yüzde 65) yani 83 milyondan fazla kişi KOBİ çalışanı.

• ABD’de oranlar aşağı yukarı aynı. Toplam işletmelerin yüzde 99.9 (33.2 milyon işletme) KOBİ ve toplam istihdamın yaklaşık yarısı (yüzde 47.3) KOBİ’lerde.

• İngiltere’de yüzde 99.9 (5.5 milyon işletme) – toplam istihdamın yüzde 60’ından fazlası.

• Çin’de yüzde 99.8 (38 milyon işletme) – toplam istihdamın yüzde 80’i.

• Hindistan’da yüzde 95 (resmi rakamlara göre 80 milyon işletme) – toplam istihdamın yüzde 40’ından fazlası.

• Türkiye’de her 100 işletmeden 99,8’i (4 milyon işletme) – toplam istihdamın yaklaşık dörtte üçü (yüzde 73,8) KOBİ’lerde gerçekleşiyor. 

Ne yapmalı, nasıl yapmalı soruları, finansman kıskacıyla birleşiyor. 

KOBİ’ler adil geçişte kapsayıcı olmalı. 

Kadınlar, çocuklar, yerli halklar ve marjinal gruplar, bu kapsayıcılığa dahil edilmeli. 

Bugün, küresel işlerin üçte ikisi kobiler tarafından oluşturuluyor. Dünyanın GSYH’nın dörtte biri bu işletmelerden geliyor.  

Öte yandan, KOBİ’lerin kapasitelerinin geliştirilmesi de gerekiyor. Kapasite geliştirilirken çevresel regülasyonların iklim dostu olarak düzenlenmesi de önemli.

Geliştirilmesi gereken beceriler ve beceri setleri var. KOBİ'lerde istihdam edilen kişilerin becerilerinin ve yetkinliklerinin yeşil dönüşüme uyumlu halde geliştirilmesi son derece önemli.

Ayrıca teknolojik gelişmeler, bu dönüşümün önünde engel değil destekleyici olmalı. 

Akıllı iklim teknolojileri gerek tarımda gerekse ormanlaştırmada kapasite artırımı için elzem başlıklar.

Peki en büyük soru; finans nasıl çözülecek? 

Burada beklenen yapı, teşvik mekanizmasının gelişmesi ve hızla uygulanması. 

İklim etkilerinin azaltılmasına yönelik dönüşümün mali yükünü devletlerin karşılaması öneriliyor.

KOBİ’lerin kapsayıcılık ve çeşitlilik başlıklarına uyumu da desteklenmeli. Ancak kurallar değişiyor, yanlış, yetersiz, eksik çeviriler nedeni ile insanlar anlayamıyor. 

Finans, bilgi, içerik destekleri, KOBİ’ler için can suyu niteliğinde. 

Üretilecek her teşvik ve fonun KOBİ’ler öncelikli tutularak hazırlanması bu nedenle elzemdir.