Bunlara örnek olarak 3 büyük futbol kulübünün stadyum isim haklarını örnek vermek mümkün olup bu şirketlerle stadyum isim sponsorluğu imzalanmıştır. 

·       Rams Park  – Galatasaray Spor Kulübü

·       Ülker -  Fenerbahçe Spor Kulübü

·       Tüpraş – Beşiktaş Spor Kulübü 

GALATASARAY SPOR KULÜBÜ

Galatasaray Spor Kulübü, stat isim hakkı için RAMS Global ile Temmuz 2023'te sponsorluk sözleşmesi imzaladı.

Anlaşmayla sarı-kırmızılı kulüp, 5 sezonluk stadyum isim ve sponsorluk için yıllık KDV hariç 213 milyon 600 bin lira gelir elde edilmesi sözleşmeye bağlandı. Sponsorluk kapsamında Ali Sami Yen Spor Kompleksi'ndeki stadın adı RAMS Park oldu.

Rams Global şirketi, 2023-2024 sezonunda Galatasaray'a 213 milyon 600 bin + KDV ödeyecek. Bu sponsorluk bedelinin % 36'sı, 77.420.000-TL+KDV Galatasaray Spor Kulübüne, % 64'ü 136.180.000-TL+KDV Galatasaray Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlar A.Ş.'ye ödenecek.

FENERBAHÇE SPOR KULÜBÜ

2015 yılında Fenerbahçe ile Ülker'in bağlı olduğu Yıldız Holding arasında 10 yıllık stat isim sponsorluğu anlaşması yapıldı. Anlaşma, 2015-2016 sezonundan başladı ve 2024-2025 sezonunda da son bulacak.

Fenerbahçe, stadyum sponsorluğunda Ülker ile 10 yıllık sözleşme imzaladı. Yapılan anlaşmaya göre Ülker, sarı lacivertlilere yıllık 9 milyon dolar ödeyecek. 

BEŞİKTAŞ FUTBOL YATIRIMLARI A.Ş.

Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret AŞ'den Kamuyu Aydınlatma Platformu'na gönderilen açıklamada, Tüpraş ile 2023-2024 sezonundan başlamak üzere 3 sezon için geçerli olacak stadyum isim hakkı ve reklam sözleşmesi Eylül 2023'te imzalandığı bildirildi.

2023-2024 sezonu için anlaşma bedelinin başarı primi dahil toplam 230 milyon 383 bin 150 lira ve artı KDV olduğu belirtilen açıklamada, "2024-2025 ve 2025-2026 sezonlarına ilişkin tutarlar, 2023-2024 sezonuna ilişkin belirlenen tutarlara Türkiye İstatistik Kurumunca yayınlanan TÜFE oranı eklenmesi suretiyle bulunacaktır." denildi.

Reklam ve sponsorluk harcamaları vergi mevzuatı çerçevesinde değerlendirilirken çoğu zamanda şirketlerce birbirine karıştırılabilmektedir.

Bu çerçevede, futbol sektöründe ve spor ekonomisi olarak da gündemde olan söz konusu şirketler tarafından spor kulüpleriyle yapılan stat sponsorluk isim hakkı anlaşmalarına istinaden konunun vergisel değerlendirmesine ve özellikli hususlara bir göz atalım. 

Şirketlerce gerçekleştirilen reklam ve sponsorluk anlaşmaları

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliği’nde reklam; bir ürün, marka veya hizmetin çeşitli iletişim olanaklarını kullanarak ticari yönden tanıtılmasını sağlayan gerçek veya sanal ortamdaki yazı, resim, amblem ve benzeri şekiller olarak tanımlanmıştır. 

Sponsorluk ise; gerçek veya tüzel kişilerce, dolaylı olarak ticari fayda sağlamak ya da sosyal sorumluluklarını yerine getirmek amacıyla iletişim olanakları karşılığında ayni ve/veya nakdi destekte bulunulması olarak tanımlanmıştır.

Sponsorluk harcamaları, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olmayan veya ilişkisi ölçülemeyen, sosyal amacı öne çıkan harcamalar olup, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olan reklam harcamalarından farklılık arz etmektedir ve sponsorluk harcamaları reklam harcamalarına kıyasla düşük olduğunu söylemek mümkündür. 

Sponsorluk uygulamasına ilişkin usul ve esaslar, 16/6/2004 tarih ve 25494 sayılı Resmi

Gazete'de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğinde

düzenlenmiştir. Buna göre, gerçek ve tüzel kişiler, federasyonlara, gençlik ve spor kulüplerine veya sporculara, spor tesisleri ve faaliyetlerine ilişkin olarak anılan Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dahilinde sponsor olabileceklerdir.

..." açıklamalarına yer verilmiştir.

Diğer taraftan sponsorluk uygulamasına ilişkin usul ve esaslar 16/06/2004 tarih ve 25494

sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğindedüzenlenmiş olup, "Tanımlar" başlıklı 4 üncü maddesinde sponsorluk "Bu yönetmelik kapsamındaki alanlara gerçek veya tüzel kişilerce, dolaylı olarak ticari fayda sağlamak ya da sosyal sorumluluklarını yerine getirmek amacıyla iletişim olanakları karşılığında ayni ve/veya nakdi destekte bulunulmasını ifade eder." şeklinde tanımlanmıştır.

Dolayısıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine

göre federasyonlara, gençlik ve spor kulüplerine veya sporculara, spor tesisleri ile faaliyetlerine

ilişkin olarak Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Sponsorluk Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasları dahilinde yapılan sponsorluk harcamaları kurum kazancından indirim konusu

yapılabilecektir.

Konuya ilişkin öncelikle stadyum isim hakkına ilişkin sözleşme kapsamında ödenecek bedelin kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi için ilgili faaliyetin reklam mı yoksa sponsorluk mu olduğunun tespit edilmesi önem arz etmektedir. 

Yapılan bir harcamanın reklam mı yoksa sponsorluk harcaması mı olduğu, ticari ve mali karın doğru tespiti bakımından önemlidir. Çünkü her iki harcamanın sonuçları muhasebesel kayıt ve vergisel hesaplamalar açısından farklılık göstermektedir. 

Bu kapsamda, aşağıda öncelikle sponsorluk ve reklam harcamalarına ilişkin açıklamalara yer verip sonrasında düzenlenecek sözleşme kapsamında yapılacak ödemenin gider olarak dikkate alınabilmesine ilişkin açıklamalara yer verelim. 

·       Reklam - Sponsorluk Harcamaları

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-b maddesi uyarınca, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50’si kurumlar vergisi matrahının tespitinde, beyan edilen kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Sponsorluk harcamalarına ilişkin detaylı açıklamalara ise 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 10. Bölümünde yer verilmiştir.

Sponsorluk harcamalarında kurum imajının oluşturulması amaçlanmakta ancak reklam harcamalarında ise bir ürün ya da hizmetin tanıtımı amaçlanmaktadır. Sponsorluk harcamalarında firmanın dışındaki ürün ve/veya faaliyet ön planda iken reklam harcamasında tamamen firmanın ürünü veya hizmeti ön plandadır. 

Ayrıca reklam harcamalarında karşılıklı kar elde etme durumu söz konusudur. Örnek vermek gerekirse; sponsorluk harcamalarında sponsor olan kurumun adının anılması koşuluyla spor malzemesi bedelleri, resmi spor organizasyonları için saha veya salon kira bedelleri vb. gibi harcamalar yer almaktadır. Reklam harcamaları ise sporcuların spor giysilerinin üzerine yazılı amblem, marka, isim ve benzeri işaretler konulması gibi doğrudan kurumun tanıtımını amaçlayan harcamalar bulunmaktadır.

Sponsorluk harcamaları, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olmayan veya ilişkisi ölçülemeyen, sosyal amacı öne çıkan harcamalar olup, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olan reklam harcamalarından farklılık arz etmektedir.

Sponsor olan kurumun adının anılması koşuluyla,

·       Resmi spor organizasyonları için yapılan saha, salon veya tesis kira bedelleri,

·       Sporcuların iaşe, seyahat ve ikamet giderleri,

·       Spor malzemesi bedeli,

·       Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün uygun göreceği spor tesisleri için yapılan ayni ve nakdi harcamalar,

·       Sporcuların transfer edilmesini sağlayacak bonservis bedelleri,

·       Spor müsabakaları sonucuna göre sporculara veya spor adamlarına prim mahiyetinde ayni ve nakdi ödemeler

gibi harcamalar sponsorluk harcaması olarak değerlendirilecektir. 

Spor sahalarına, sporcuların veya diğer ilgililerin spor giysilerinin ya da spor araç ve gereçlerinin üzerine yazılı veya elektronik sinyaller yardımıyla sanal olarak kurumun tanıtımının yapılmasını sağlayacak amblem, marka, isim ve benzeri işaretler konulması gibi doğrudan ticari fayda sağlayan ve kurumun tanıtımını amaçlayan harcamalar ise reklam harcaması olarak değerlendirilecektir.

Örneğin, bir kurumun, bir kulübe bonservis bedelini karşılayarak transfer ettiği bir sporcuyu aynı zamanda şirketin veya ürünlerinin tanıtımına yönelik reklamlarda kullanması halinde, reklam faaliyetine ilişkin harcamalar, bonservis bedelinden sözleşmede belirtilmek ve emsallerine uygun olmak şartıyla ayrıştırılabilecek ve reklam gideri olarak dikkate alınacaktır.

SPONSORLUK HARCAMALARININ BELGELENDİRİLMESİ

Sponsorluğa konu hizmet ve işle ilgili yüklenilen sponsorluk bedeli, sponsor tarafından bizzat harcanabileceği gibi bu bedel sponsorluğu alanın hesabına da doğrudan yatırılabilir. Sponsorluğu alan tarafından gelir kaydedilen bu tutara ilişkin harcamalar için sponsorluğu alanın tabi olduğu mevzuat hükümleri uygulanacaktır. 
Sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum ve kuruluşlara sponsorlarca nakdi bir destekte bulunulması ve bu desteğin de hizmeti alanlar adına açılmış bir banka hesabına yatırılmış olunması durumunda, sponsorlara yatırılan tutarlar için bankalar tarafından verilecek makbuz veya dekontun yapılan bağışın tevsik edici belgesi olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak, banka dekontu veya makbuzda paranın “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır.
Söz konusu nakdi desteğin; sponsorluk hizmeti alanlara nakden elden teslim edilmiş olması halinde ise hizmeti alan kişi, kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek alındı makbuzu, bağışa ilişkin tevsik edici belge olarak kabul edilebilecektir.

·       Şirketler ile Futbol Kulüpleri arasında yapılan Stat İsim Hakkının Değerlendirilmesi ve Reklam Harcamaları 

Yukarıda yer verdiğimiz yasal mevzuat uyarınca şirketlerin spor kulüpleriyle yapmış oldukları stadyum isim hakkı sözleşmelerinin detaylı olarak incelenmesi gerekmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-b maddesi uyarınca, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamaları bu kapsamda değerlendirilebilir. 

Ancak yukarıdaki şartları taşımayıp, yapılan stadyum isim hakkı anlaşmalarının doğrudan ticari fayda sağlayan ve şirketin isim hakkının tanıtımını amaçlayan bir harcama olması durumunda bunun bir sponsorluk harcaması olarak değerlendirilmesi mümkün olmamakla birlikte, anılan harcamaların şirketin kurum kazancının tespitinde reklam gideri olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. 

Aynı şekilde imzalanacak sözleşmede isim hakkı kapsamında şirketin görsel ve yazılı olarak tanıtımının yapılma durumu varsa bu durumda yapılacak sözlşemenin esasen bir “Reklam Hizmetleri Sözleşmesi” olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve Şirketler ile Spor Kulüpleri arasında ilgili sözleşme kapsamında ödenecek bedellerin reklam gideri olarak kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabileceğini belirtelim.