Doğal elyafın yeterli olmadığı geride bıraktığımız çağda, insanoğlu sentetik elyafı kullanmaya başladı. O da yetmeyince teknik tekstil ve akıllı tekstil gündeme girdi. Geçmişte, fiyat, model ve kalite ön plandayken şimdi konfor, pratik fayda ve sağlık öne çıkıyor. Geleceğin tekstil ürünleri piyasasını, bu beklentileri karşılayan çok fonksiyonlu tekstil ürünlerinin oluşturacağını şimdiden söylemek bir öngörü değil, bir gerçek.

Geleceğin tekstil ürünlerini hayata geçirecek teknoloji ise Yunancada cüce anlamına gelen nanoda gizli. Dördüncü sanayi devrimi olarak isimlendirilen nano teknoloji yapılan ürünler; tekstil, boya, sağlık ve sanayinin diğer guruplarında da devrime yol açacak özellikler taşıyor. Peki nano ne demek? Geleceğin tekstillerini üretecek olan nano teknolojiden ve nano tekstilden bahsetmeden önce nano kavramını açıklamakta fayda var.

Nano= Cüce

Yunancada cüce anlamına gelen nano metrenin milyarda birini ifade ediyor. Daha doğru bir anlatımla nano, bir fiziki büyüklüğün milyarda biri demek. Nano teknoloji ise bir ile 100 nanometre boyutlarındaki malzemelerin anlaşılması, kontrol edilmesi, atomsal seviyede değiştirilmesi ve işlevsel hale getirilmesi olarak tarif ediliyor. Nano teknoloji, fizik, kimya, biyoloji, matematik, bilişim teknolojileri ve malzeme bilimi arasında disiplinler arası bir saha olarak gelişiyor ve neredeyse hayatın her alanında bir kullanım alanı buluyor. Örneğin; kolay kirlenmeyen kumaşlar, kir tutmayan camlar, fotosentez yapabilen nano partiküller, nano yalıtım malzemeleri, yakıt harcamasını düşüren donanım, bakteri üremesini engelleyen boyalar, uçak ve uzay sanayisinde kullanılan çok hafif ve dayanıklı kaplamalar, savunma sanayisinde kullanılan kurşun geçirmez, yanmaz ve ortam rengine uyum sağlayabilen kumaşlar, nefes alabilen ancak su geçirmeyen kumaşlar, yakın gelecekte üretilmesine kesin gözüyle bakılan ve giyenin sağlık bilgilerini sağlık kurumlarına anında iletecek olan elbiseler vs. nano teknoloji sayesinde hayatımıza giren gelişmelerden en çok bilinenleri. Ekonomistler, nano teknolojinin yeni bir sanayi ve bilgi devrimi olarak 21. yüzyıla şimdiden damgasını vurduğunu söylüyor. Yakın bir gelecekte, ülkelerin nano teknoloji seviyeleri, ülkenin gücünün bir göstergesi olarak görülebilir. Belki de bu yüzden gelişmiş ülkelerin nano teknoloji yatırımları milyar dolarlarla ifade ediliyor.

Çok Fonksiyonlu/Amaçlı Tekstiller

Nano teknoloji kullanımı tekstil endüstrisini çok fonksiyonlu hale getirmiştir. Örneğin plazma teknolojisi nanoliflerin üst tabakalarını modifiye ederek, bunlara anti-bakteriyel, mantar önleyici ve su itici özellik verir.

Nanoteknoloji Yardımıyla Üretilen Tekstil Malzemeleri

Koruyucu ve ısıya dayanıklı iş elbiseleri WL Gore & Associates “Gore-Tex Workwear” nanoteknoloji ve Dupont’s Teflon teknolojisini kullanarak kötü hava koşulları ve elektrostatik kalıntılara karşı koruyucu anti statik zar üretmiştir.

Ferahlık ve tazelik hissi uyandıran giysiler

Nano tanecikleri hoş koku salımı sağlar ayrıca, çeşitli mantar ve mikrobakterilerin çoğalmasını önleyerek giyimde ferahlık yaratır. Ciba Speciality Chemicals, nano konteyner mikrokapsüllerini esas alarak, nanolifleri modifiye eder ve bu sayede anti-mikrobiotik ortaya çıkmasıyla bakteri üremesi engellenir. Aynı teknoloji koku emilmesinde de kullanılır.

Yüksek nem absorbe edebilen elyaf

Kanebo Spinning Corp of Japan normal polyester lifinden 30 kat fazla nem absorbe edebilen polyester lifi ve ipliği üretmiştir. Bu iplik, iç giyim için uygun olup, yağ ve nem içeren yirmi tabakaya sahiptir. Bu tabakaların toplam kalınlığı 50 nanometredir. Ayrıca, Toray Industries tarafından yüksek nem absorbe edebilen ultra ince naylon lifi ve ipliği üretilmiştir.

Estetik kumaşlar

Teijin Fibres of Japan firması, parlak polyester lifi üretimine başlamıştır. Işığın farklı kırılma indislerine sahip 60 polyester ve naylon tabakası, polyesterden oluşan bir özü çevrelemiştir. Sadece 69 nanometre kalınlıkta olan tabakalar ışığı kırarak, ışığın kumaşa geliş açısına bağlı olarak değişen mistik bir görüntü vermektedir.

Hafif ama dayanıklı malzemeler

Nanolif üretimi ve bu teknolojinin gelişimi, daha hafif ama daha güçlü lif-polimer kompozitlerinin üretimini sağlamıştır. The Swiss Federal Institute of Technology şimdiden nanolif eğirmeye başladı, ayrıca University of Texas ve Irelands Trinity College kevlar lifinin 17 katı dayanıklılıkta karbon nano-tüp kompozit lifleri eğirme denemeleri yapmışlardır.

Buruşmaz kumaşlar

Nano-tex, pamuk liflerine moleküler yapılar bağlayarak buruşmaya dayanıklı kumaş üretti.

Nano teknoloji ile üretilen diğer tekstil ürünleri

Sensörler (alıcılar)

Balistik koruma malzemeleri

Kamuflaj malzemeleri

Sporcu kıyafetleri

Rüzgar ve su geçirmez montlar

Smart (akıllı) tekstiller

Sonuç

Tekstil arenasında nanoteknolojinin ilk ticari adımları atıldı. Tekstilde gelişme kaydetmek, yenilikler sunmak, dayanım ve performans özelliklerini arttırmak artık moleküler seviyede mümkün. Nanoteknoloji alanında daha çok çalışmak, ürüne değer kazandırırken tekstil sanayisine de ekstra gelir sağlayacaktır.

Kaynak: Tekstil Dersanesi, Nano Teknoloji Hakkında Her Şey