İLETİŞİMDE CAN SİMİDİMİZ; SÖZSÜZ İLETİŞİM

Fehmi KETENCİ 21 Kas 2016

Fehmi KETENCİ
Tüm Yazıları

İletişimle ilgili bundan önceki yazımızda, “İletişim becerileri, etkin iletişim kurmada başarılı olmayı amaçlayan kişillerin sürekli geliştirmeleri gereken bir özelliktir” diyerek yazmış. “Iletişimi; sözlü iletişim ve sözsüz iletişim olarak iki ana unsurla etkin kılabiliriz. Sözlü iletişim özelliğini ortaya çıkarmak ve etkili olabilmek daha kolay kişilik özelliklerine bağlı olmasına karşın, sözsüz iletişimde; kelimeler ve cümle yapılarıyla sözel olarak ifade edilmeyen, sadece görsel unsurlara ve hareketlere dayanan yönünün zenginliği önemlidir.” biçimindeki genel değerlendirme ile sözsüz iletişimin önemini anlatmaya çalışmıştık.

Bugün bu konuyla ilgili olarak bir kaç söz daha edelim. 

İnsanları yakından ilgilendiren sözsüz iletişimde bugünlere gelebilmek için üzerinde uzun süre çalışılmıştır. Değeri ve önemi son yıllarda anlaşılmış olmasına karşın kökü tarihin derinliklerine kadar uzar. Aslında tarihin derinliklerinde en etkin iletişim biçimidir sözsüz iletişim…

Konunun öneminin anlaşılmasına yönelik gerçekleştirilen çalışmalar etkili sözsüz iletişimle ilgili çok ilginç sonuçları ortaya çıkarmıştır:

- Yaş, cinsiyet, ırk ayırımı olmaksızın tüm insanlar sözsüz iletişimden yararlanırlar. 

- Sözsüz iletişim, hayatın doğal yönlerinden biridir ve günlük yaşamın normal akışı içinde sözsüz iletişim daima vardır.

- Çoğu zaman kültürden kültüre önemli farklılıklar gösterir.

- İletişimin yüzde 70-80’lik bir bölümü sözsüz mesajların iletimiyle gerçekleşir.

- Sözsüz mesajlar olmadan iletişim kurmak hemen hemen imkansızdır.

Belirlenen çalışma koşullarından başka, sözsüz iletişimi çok önemli kılan diğer özellikleri de göz ardı etmemek gerekir. 

Sözsüz iletişimi önemli kılan diğer özellikler şöyle sıralanabilir:

- Sözsüz iletişime karşı gösterilen duyarlılık, mesajı gönderenin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olur.

- İletişim yönlendirebilecek etkin sinyaller sözsüz iletişim aracılığıyla mesajı alana gönderilir.

Sözsüz iletişimin bir başka önemli özelliği ise; bu tür iletişim sonucunda taraflar arasında psikolojik bir yakınlaşma olur.

Kendini ifade etme aşamasında önemli bir yer tutan sözsüz iletişimin, etkin olabilmesi ve etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için öncelikle iletişim kuracak kişi bireysel davranışlarını gözlemlemeli (İçsel iletişim), daha sonra da başkalarının davranışlarını, kendisini onun yerine koyarak (empati uygulayarak) anlamaya çalışmalıdır.

Yapılan diğer araştırmalar ise sözsüz iletişimin önemli bir ifade tarzı olduğu şeklindedir.

 Bilim adamları ve uzmanlar sözsüz iletişimin mesaj taşımada önemli bir rol üstlendiği konusunda fikir birliği içindedir.

Araştırmalar sonuçlarının genel değerlendirmesine göre; iletilen mesajların yüzde 35’i sözel yollarla, yüzde 65’inin ise sözsüz yollarla aktarıldığı gerçeğini ortaya çıkarmıştır.

Sözsüz  iletişim mesajlarının okunabilmesi için atılacak ilk adımda, tek bir işaretin, sinyalin ya da bir hareketin tüm anlamı yansıtmayacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Beden dilini oluşturan tüm verilerin bütün halinde ve küme olarak değerlendirilmesi gerekir.

Sözsüz iletişim konusunda unutulmaması gereken bir nokta ise, sözlü iletişimde olduğu gibi mesaj aktarımında başvurulan etkenlerin (işaretler, sinyaller ve hareketler v.s.) değişken koşullar altında, birbirlerine benzemeyen, birbirlerinden farklı anlamlar içerdiğidir.

Sözsüz iletişim kalıpları incelenirken, kişilerin geçmişteki deneyimleri ve genel davranış biçimleri ve kalıpları da göz önünde bulundurulmalıdır.

Günümüz standartlarının en vazgeçilmezlerinden iletişimin hızlı gelişmesine ayak uydurmak zor ama gerekli. İletişim kurmada tüm özellikleri kullanma önemli de, bu konuda kendi yaratıcılık özelliklerini de keşfedebilmeniz gerekli. Özellikle de vücut dilini kullanabilmek.   

Sosyal yaşamımızın olmazsa olmazlarındandır iletişim. Her insan iletişim özelliklerini geliştirmeli ve iletişim kurma konusunda yaratıcı ve hoşgörülü olmalıdır.

Anlaşabilmenin en etkin ve doğru yolu iletişimdir. Daraldığımız yerde tartışmayalım, didişmeyelim, iletişim kuralım!...