HAKAN FİDAN KAŞGARİ'YE GİDERSE

Güngör YAVUZASLAN
Tüm Yazıları
Türk Dışişleri Bakanı Fidan, Çin temasları çerçevesinde iki Türk-İslam şehri Urumçi ve Kaşgar'ı ziyaret etti. Fidan'ın ziyareti, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2012'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne gitmesinin ardından, bölgeye yapılan en üst düzey ziyaret olarak kayıt altına alındı.

Hakan Fidan ziyaretini “Uzun yıllardır, Türk İslam medeniyetinin kuruluşuna katkı veren pek çok tarihi şehri ziyaret etme fırsatım oldu. Mâverâünnehir ve Fergana Vadisi’nin şehirlerini, tarihi Horasan kentlerini ve diğer coğrafyalardaki Selçuklu şehirlerini defalarca görme imkanı buldum. Urumçi ve Kaşgar, içimde hep ukde olarak kalmıştı. Nihayet, Çin’deki temaslarım vesilesiyle bu iki kadim şehri de ziyaret ettim. “Kitabın adını Kutadgu Bilig koydum. Okuyana kutlu olsun ve ona yol göstersin. Ben sözümü söyledim ve kitabı yazdım. Bu kitap uzanıp her iki dünyayı tutan bir eldir” diye tanımladığı ünlü eserin müellifi, büyük âlim Yusuf Has Hâcib'in aziz ruhuna Fâtiha okudum. Allah bütün âlimlerimize rahmet eylesin.” diyerek özetledi.

TİKA BAŞKANLIĞINDAN BAŞLAYAN YÜRÜYÜŞ

Hakan Fidan özellikle TİKA başkanlığı döneminde Türk Dünyasında adım atmadığı yer kalmadı diyebiliriz. Ama Fidan “Urumçi ve Kaşgar, içimde hep ukde olarak kalmıştı” diyerek tarihi ziyareti anlamlandırdı. Bugün Karabağ zaferi ile büyük bir moral bulan Türk Dünyası Türkistan Coğrafyasının en uç noktası Urumçi ve Kaşgar’dan ses verdi. Pekin yönetimine verilen mesaj net “ülkende soydaşlarımız ve dindaşlarımız var. Egemen bir devlet olan Çin’in iç işlerine karışmadan tüm haklarını özgürce yaşamalarını istiyoruz”. Fidan "Özellikle Uygur meselesini bir zenginlik meselesi olarak görüp burada herhangi bir sorun alanı görmeden, buradaki özellikle Uygurların kültürel hakları ve yaşamları konusunda dünyada ve İslam dünyasında oluşan algının değiştirilmesi Çin'in de lehine, bizim de lehimize, herkesin lehine. Dolayısıyla bizim dediğimiz her zaman için şu; biz Çin'in tek Çin politikasını destekliyoruz, toprak bütünlüğünü ve egemenliğini destekliyoruz." ifadelerini kullandı  

BAHÇELİ’DE URUMÇİ’YE GİTMİŞTİ BU BİR İLK OLDU

MHP Genel Başkanı Bahçeli 2022 Mayıs ayında Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak, Çin Halk Cumhuriyeti'nin resmi davetlisi olarak bu ülkeye gitmişti.

Devlet Bahçeli, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin başkenti Urumçi’den karayoluyla Turfan’a geçerek Çin ziyaretini sürdürdü. Bahçeli, Turfan’da önce çocuk parkını gezdi, burada 1 Haziran Çocuk Bayramı’nı kutlayan çocuklarla sohbet etti.
Devlet Bahçeli, daha sonra Turfan’daki Eski Şehir’in kalıntılarını gezdi. Türk heyeti, Turfan’daki eski yeraltı sulama sistemi olan Kariz’de Uygur danslarıyla karşılandı.
Devlet Bahçeli, bölgeyi ziyaret etmekten büyük mutluluk ve heyecan, burayı ziyaret eden ilk Türk yetkili olmaktan da büyük haz duyduğunu söyledi. Bölge yetkilileriyle verimli görüşmeler yaptıklarını ifade eden Bahçeli, Türk halkıyla başta Uygurlar olmak üzere bölgedeki etnik grupların akrabalık ilişkileri bulunduğunu belirtti.

SON SÖZ

ABD uzun yıllardır fonlamalarla Uygur diasporası üzerinde etki oluşturuyor. Çin’i sadece Tayvan üzerinden değil Uygur Türkleri üzerinden baskılamaya çalışan bir ABD var. Suriye'nin İdlib bölgesine, büyük sayıda Çin vatandaşı Uygur Türkü bulunuyor. Vatanlarından çok uzaklarda radikal örgütlerde boy gösteren Uygurların, Suriye’deki varlıklarını nasıl sağladıkları iyi sorgulanmalıdır.

Kaşgari’ye giden ilk üst düzey resmi yetkili Bahçeli oldu. Şimdi dışişleri bakanı olarak Hakan Fidan oldu. Tarih dede ise bize fısıldadı Kaşgar’da 1863 yılında kurulan ve Osmanlı imparatorluğunu matbu tanıyan Atalık Gazi Devleti 1877 yılında Çin orduları tarafından ortadan kaldırıldı.12 Kasım 1933 Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti ve tekrar yine 12 Kasım 1944 Doğu Türkistan Cumhuriyeti kurulsa da varlıklarını devam ettiremediler.

BAYRAK KARDEŞLİĞİ

Doğu Türkistan, 1933 yılında bağımsızlığını ilan ettiğinde, ilk tanıyan ülke, Atatürk’ün başında bulunduğu Türkiye Cumhuriyeti olmuştu.

Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti kurulduktan sonra, Cumhuriyetin Dışişleri Bakanı Kasım Hacı Beyefendi Hindistan’ın Delhi şehrine gitmişti. Dünya’daki birçok devletlere telgraf çekerek bu devletin tanınması için çağrıda bulunuyordu.

Dışişleri Bakanı Kasım Hacı, Ulu Önder Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ne çektiği telgrafta “Gök Bayraktan Al Bayrağa selam olsun.” vurgusunu yapmıştır.

Atatürk bu telgrafı görünce çok memnun olmuştu. Sevinçten gözlerinden yaş gelen Atatürk derhal telgraf çektirerek Doğu Türkistan’a şu mesajı iletti:
“AL BAYRAKTAN GÖK BAYRAĞA SELAM OLSUN”..!!!