Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce yürütülen çalışmalar kapsamında 1990'dan bu yana Özel Koruma Çevresi ilan edilen, birçok bitki türü ve canlıya ev sahipliği yapan Ihlara Vadisi'nin değerlerini tespit etmek amacıyla geçen yıl biyolojik çeşitlilik projesi başlatıldı.
"Ihlara Özel Çevre Koruma Bölgesi Biyoçeşitlilik Araştırması Projesi", Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdoğan Çiçek başkanlığında yürütülüyor.
Proje kapsamında Aksaray Üniversitesi (ASÜ), Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi ve Nevşehir Hacıbektaş Veli Üniversitesindeki uzmanlarca bugüne kadar yapılan arazi çalışmalarında, yeni bitki ve canlı türleri tespit edildi. Önümüzdeki yıl yapılacak raporlamanın ardından tamamlanacak proje kapsamında uzmanlar, her ay belirli günlerde bölgede geziler yaparak yeni türlerin tespiti için çalışmalarını sürdürüyor.
ASÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve projenin botanik uzmanı Prof. Dr. Seher Karaman, AA muhabirine, proje kapsamında alanındaki uzman hocalarla Ihlara Vadisi'nin karasal biyolojik çeşitliliğini araştırdıklarını söyledi.
Projenin 2022'de başladığını belirten Karaman, şöyle konuştu:
"Özellikle bitki çeşitliliğinin arttığı ve canlı gruplarının hareketli olduğu dönemlerde çalışmalarımızı yoğunlaştırıyoruz. Projenin birinci yılı çalışmalarını tamamladık. Bir sonraki dönemde de çalışmalarımız devam edecek. Ihlara Vadisi Özel Koruma Bölgesi 118,13 kilometrelik bir alanı kapsıyor. Çalışmalarımızı bu alanın tümünde gerçekleştirdik. Botanik alanında gerek tohumlu gerekse de tohumsuz bitkilerle ilgili veriler topladık. Bu kapsamda bitkilerin fotoğraflarını çektik, koordinatlarını kaydettik. Bitki popülasyonlarının tehlike ya da tehdit içerip içermediği, eğer varsa bunları koruma yönünde kayıtlarımızı aldık."
Karaman, Ihlara Vadisi'nin bozkırda özel bir habitat oluşturduğunu ifade etti.
Özellikle vadi içerisindeki Melendiz Çayı kıyılarında suda yaşamayı tercih eden bitki çeşitliliğinin oldukça fazla olduğunu belirten Karaman, "Ihlara Vadisi'ne has endemik bitkiler üzerine de çalışmalar yürüttük. Proje kapsamında 200'e yakın bitkiyi kayıt altına aldık. Bir sonraki rapor dönemine kadar bu sayının katlayarak artacağını tahmin ediyoruz." diye konuştu.
ASÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi ve kuş uzmanı Dr. Emel Çakmak ise Ihlara Vadisi'nde böyle kapsamlı bir çalışma yapılmasının çok önemli olduğunu ifade etti.
Projenin amaçlarından birinin Ihlara Vadisi Özel Çevre Koruma Bölgesi'ndeki kuş envanterini ortaya çıkarmak olduğunu vurgulayan Çakmak, şunları kaydetti:
"Projede, teşhislerin yanı sıra türlerin tercih ettiği habitatların belirlenmesi de son derece önemli. Bu kapsamda bölgedeki kuşların hem küresel hem de yerel ölçekte tehdit kategorilerini belirliyoruz. Dar yayılımlı türlerin teşhis edilmesi ve yaşamlarının belirli dönemlerinde belirli alanları yoğun kullanan türlerin belirlenmesi ve popülasyon durumlarının tespit edilmesi açısından oldukça önemli. Projeyle alanı kullanan yerli türler, üreyen kuşlar, göçmenler, rastlantısal ya da geçit türlerin tespiti sağlanıyor. Çalışmalarımız yılın her dönemini kapsayacak şekilde planlanıyor. İlk yılı tamamlanan projede 31 familyaya ait 84 kuş türü tespit edildi. Bu türlerden sadece küçük akbaba Uluslararası Doğa Koruma Birliği kırmızı listesine göre tehlike kategorisinde."
